ŞİFALI ORMAN BİTKİLERİ-35 / ALIÇ (Crataegus L.)

Prof. Dr. Rahim Anşin

Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Dendroloji ve

Doğa Koleji Ekoloji Danışmanı

Botanik Özellikleri: Akdiken, mayıs dikeni ya da geyik dikeni gibi yöresel adlarla da bilinen alıçlar, kışın yapraklarını döken çoğunlukla   çalı ya da kısa ve orta boylu ağaçlardır. Genellikle dikenleri bulunur. Yaprakları almaçlı, kenarları loplu ve dişlidir. Çiçekleri erselik taç yapraklar beyaz, bazen kırmızımsıdır. Meyve yalancı sulu tiptedir. Genellikle kırmızı, sarı ve portakal sarısı renklerdedir. Türkiye’de 20, dünyada da 200’ü aşkın türleri vardır. Çoğunlukla orman içi açıklıklar, çalılıklar ve yol kenarlarında bulunur.

Kullanım Olanakları: Meyve, çiçek, yaprak ve kabuklarından yararlanılmaktadır. Kuversetin, Kuversitrin, histamin, eterik yağlar ve Amine içerir.

Meyveleri lezzetli olmamasına karşın halk tarafından yemiş olarak sevilerek yenilmektedir. Ancak taze halde fazla yenildiğinde baş dönmesi ve mide bulantısı yaparak zehirlenme belirtileri gösterir.

Tansiyon düşürücü, kalp güçlendirici ve düzenleyici, damar sertliğini önleyi ve sakinleştirici özellikler taşımaktadır. Kabukları sıtma ve diğer ateşli hastalığa karşı etkilidir.

Meyvelerinden çoğunlukla marmelat yapılmaktadır. Ayrıca elma şarabına benzer bir tür alkollü içki elde edilir. Kurutulan meyveleri çay gibi demlenerek içilebilir. Boya, sıvı ve katı ekstre, şurup ve damıtık su halinde de kullanılmaktadır.

Yayılışları: Geniş yayılışlı bir odunsu bitkidir. Türkiye, Avrupa, Asya,  Kuzey ve Güney Amerika, Meksika.

Bu yazıda verilen bilgiler bilgilendirme amaçlı olup, bir reçete niteliği taşımaz. Yazarın ve yayınevinin bu konularda olası olumsuz vakalarda hiçbir yükümlülükleri yoktur.