Son günlerde sıkça duymaya başladığımız, Z kuşağı denilen 2000 yılı ve sonrası doğanların zaten içinde yaşadığı fakat daha yaşlılarının anlamakta zorluk çektiği bir kavram Metaverse. Bizim dilimizde Universe: evren demek, başına meta getirdiğinizde evren ötesi anlamına geliyor. Ne demek bu evren ötesi?

90’lı senelerde yaygınlaşan internet, bilgisayarlarımızı merkezi servis sağlayıcı bilgisayarlara bağlanması ile var olan içeriklere ulaşmasıyla başladı. Fakat içerik oluşturmak fazla zahmetli ve maliyetli bir durum olduğundan büyük organizasyonların hazırladığı içeriklere ulaşmak için kullandık. Arama motorları en çok kullanılan araçlar oldu. Kimse demedi ki bu arama motorları bu hizmeti hem de ücretsiz neden veriyor. Zamanla içerik oluşturmak kolaylaştı ve ucuzladı. Bazı aracı içerik hazırlama platformları sosyalleşmek adına öne çıktı. Öncelikle gençler fakat zamanla hemen herkes kullanır oldu. Kimileri reklam aracı, kimileri propaganda aracı, kimileri de örgütlenme aracı olarak kullanmaya başladı. Ancak herkes farkına vardı ki, paylaşımlar yapıldıkça herkesin hakkında muazzam çokluktaki kişisel bilgiler inanılmaz gelirler sağlayan reklam işlerinde kullanılmaya başlandı. Doğal olarak herkese ücretsiz üyelik veren uygulamalar verdikleri hizmetler karşılığında kazanç elde edecek yöntemleri geliştirdiler. Pek isimlerini yazmak istemedim lakin siz hemen anladınız hangi uygulamalardan bahşettiğimi zira hepiniz iyi kötü yıllardır kullanmaktasınız. Bütün bunlar 2000 ve 2010’lu yıllarda oldu, şimdi 2020’li yıllarda bir başka devrim niteliğinde sistem oluşuyor. Metaverse.

Hani annelerin babaların hemen hepsinin yakındığı, çocuklarının saatlerce içinden çıkamadığı bilgisayar oyun programları var ya. İşte o programlar güncel hayatımızda ne yapıyorsak onları yapabileceğimiz evrenlere dönüşüyor. Yani oyun olmaktan çıkıp yaşam şekline dönüşmek üzere. İçinde işlerinizi yapabileceğiniz, eğlence için kullanabileceğiniz, yatırım yapıp ya da çalışarak para kazanabileceğiniz bir hale dönüşüyor. Üstelik herhangi bir şekilde görünmek ve giyinmek istediğiniz şekilde, zamanla herkes bu evrenlerde yaşama dâhil olacak.

Gözlük gibi takılan cihazlar ile arttırılmış sana gerçeklik uygulamaları hızla gelişiyor. Dokunduğunda hissedeceğiniz eldivenler yeni yeni piyasaya çıkmaya başladı bile. Bu sene Nobel ödülünü alan bilim adamı neyi keşfetti biliyor musunuz? İnsanın tat alma mekanizmasını, yani sanal evrende yediğinizin içtiğinizin tadını çok yakında alabileceksiniz. Bu evrenlerin içerisinde arsa satanlar mı ararsınız, yoksa tekne satan mı? Yahut elbise, tablo, vs. Sanat galerileri bile var artık. Arkadaşlarınızla sinemaya, tiyatroya hatta kafelere bile gidebiliyor, sohbetler edebiliyorsunuz. Pek tabi iş toplantıları, seminerler, konferanslar hem de evden hiç çıkmadan. Trafik derdi yok, üst baş giyinme yok, hatta yorulmak hiç yok.

Yaşı benim gibi ilerlemiş olanların pek kolay anlayamayacağı yeni bir yaşam düzeni çok yakında herkesi sarıp sarmalayacak. Duruma adapte olamayanlar zaten pandemi ve bunun gibi sebeplerle hızlıca kaybolacaktır. Dikkat ederseniz Covid 19 da yaşamını kaybedenlerin büyük bir çoğunluğu ileri yaşlarında ve kronik hastalıkları olanlar yani yeni sisteme adapte olması mümkün olmayanlar. Parayı bulan Lidyalılar da üretime katkısı olmayan yaşlılarını törenle uçurumdan aşağıya atarlarmış.

Geleceğimizi hazırlayan politikacılar veya siyasi partilerin hangisinde böyle bir sistem hazırlığı var acaba?

Bir sonraki yazımda bu evrenlerde kullanılacak para birimlerini anlatmak üzere yeni yılınızı kutlarım. Metaverse’i anlayabilen herkese nice sağlıklı mutlu yıllar dilerim.

22 Aralık 2021

Gökhan Taneri VURAL