Önceki yazımda Metaverse’i açıklamaya çalışmıştım, bir de geleceğimizi hazırlamaya çalışan siyasiler ve siyasi partilerin hangisi bu konuda bir şey yapıyor diye sormuştum. Seçmenin yaklaşık %70’i 30 yaş altında olmasına rağmen siyasetin içinde %10 bile yoklar. Oysa siyasi partiler kanunu ve tüzüklerde en az %10 gençlik kotası vardır. Aman sakın fazlası olmasın maazallah oyunuz artar. Bir kere demokratik açıdan büyük haksızlık, göstermelik birkaç genç yönetimlerde, ama hemen hepsine “sen daha gençsin, sus ve dinle” diyerek pasifleştirme çabası eskiden beri devam ediyor. Bana da zamanında sen daha gençsin derlerdi, hala bazı sohbetlerde diyenler var. Siyasetin yürüdüğü mecranın yaş ortalamasını varın siz düşünün. Neyse bu mecrayı gelecek yazımda biraz daha açarım ama bu yazımda Metaverse içerisinde yapılacak faaliyetlerde kullanılacak para birimi ve sistemi konusunu yazmak istedim.

Kısaca herkesin Bitcoin diye konuştuğu fakat şu sıralar yaklaşık 16.000 çeşidi bulunan kripto paralar kullanılacak. Blok zinciri denilen bir sistemde merkezi bir otorite olmadan işliyor. Merkezi otorite kim? Tabi ki devletler, onların merkez bankaları, sermaye piyasa kurulları vs. Var olan sistemdeki tüm para ve sermayeyi kontrol altında tutup üzerinden vergi toplayan devletler, pek tabi merkezi olmayan Blok Zinciri sistemine en baştan karşılar. Nedir bu Blok Zinciri? kısaca yazayım. Devletlerin temel görevlerinden biri kayıt işlemleridir. Örneğin mülk alırsın sana tapu verir kapı gibi sağlam dersin. Araba alırsın noter kayıt yapar, emniyet kayıt yapar sende arabam var diye güvenirsin. Elbette yüklüce işlem parası yani harç alır. Haraç gibi tapuda %4, vasıtalarda biraz dolaylı MTV, trafik sigortası vs. İşte bu ve benzeri kayıtlar devletin merkezi sistemine kayıt edilir ve vatandaşına güvence verir. Blok Zinciri teknolojisi küçük bir bedel karşılığında bu gibi kayıtları blok halinde yüz bin ila bir milyon civarı bilgisayara aynı anda kayıt yapar. İnanılmaz güvenlidir çünkü bir daha asla değiştirilemez ve kayıp olamaz. Devletin merkezi sisteminde bazı açıkgözler siyasi gücünü kullanarak, akıl almaz yöntemlerle kayıt güvenliğini hiçe sayabilir. Ancak Blok Zincirinde en ufak bir değişiklik yapmak isterseniz yeniden bir blok yazmalı ve yüzbinlerce bilgisayara yeniden kayıt ettirmelisiniz. Bu kayıtlara akıllı kontrat deniliyor. Bu akıllı kontratlar da kripto varlıklara dönüşüyor, bu günlerde 3 trilyon dolarlık bir piyasa oluşturdu. Her geçen gün de artmakta. Şimdilerde alış veriş sitelerinden kapıya teslim alış verişler, video konferans yapılan sitelerdeki toplantılar ve pek daha çok şey kuracakları Metavetse evrenlerine girilerek yapılacak. Bilin bakalım kredi kartınız yerine ödeme aracı olarak ne kullanılacak? Elbette sanal cüzdanlarınızdaki kripto para birimleri.

Bu evrenlerin en önemlilerinden birinde arazi satışları başladı, hatta Samsung, Nike gibi firmalar birer mağaza bile açtı. Bu hafta duydum ki Deva partisi de bir arsa satın almış. Darısı diğer partilerin başına. Ancak peşin peşin yazayım gençler olmadan ne akılları basar, ne de hayal edebilirler. Biraz ileri görüşlü olmaları yeter ama kontrol edemeyeceklerini düşünerek hep ötelenecektir. O zaman da alırsınız gençlerden oyları diyeceğim ama onlar zaten oy kıllanmayı bile lüzumsuz görüyorlar. Zaten ümitleri de kırılmış çoğu biran önce yurt dışına kapağı atmak peşindeler. Artık kendiniz çalar kendiniz oynarsınız.

15 Ocak 2022

Gökhan Taneri VURAL